Kennemerland is een streek in de Nederlandse provincie Noord-Holland die wordt begrensd door West-Friesland in het noorden, Waterland en Amstelland in het oosten, de Bollenstreek in het zuiden en de Noordzee in het westen.
Tegenwoordig zijn het twee samenwerkingsregio’s (van 18 gemeenten), namelijk Noord-Kennemerland en Zuid-Kennemerland. In Kennemerland (Stadsregio Haarlem) wonen ruim 600.000 inwoners.
Waterwinning
Kennemerland werd in de 18e eeuw een geliefde verblijfplaats voor welgestelde Amsterdammers, die er hun buitens lieten aanleggen. Op een van die buitens, Leyduin, bedachten David van Lennep en zijn zoon Jacob een plan om drinkwater op te slaan en door een waterleiding naar Amsterdam te voeren. Daarmee begon een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis van de Kennemer duinen: het snel groeiende gebruik als waterwingebied.
Kennemerland gemeenten
De gemeenten Alkmaar, Graft-De Rijp, Langedijk, Heerhugowaard, Schermer en Uitgeest behoren enkel tot de samenwerkingsregio maar niet tot het oorspronkelijke gebied van Kennemerland en het graafschap. De oorspronkelijk bedoeling was dat deze gemeenten een eigen samenwerkingsverband en streekplangebied zouden gaan vormen onder de naam West-Friesland-West. Later is door de provincie Noord-Holland besloten deze gemeenten samen te nemen met de kustgemeenten, en is de gehele regio Noord-Kennemerland genoemd. Historisch gezien een dwaling, die sterk overeenkomst met de foutieve benaming Kop van Noord-Holland voor Schagen, Niedorp en Warmenhuizen.
De gemeenten Bergen, Castricum en Heiloo zijn twijfelgevallen. Ze behoorden wel tot het graafschap dat door Holland werd hersticht na verovering van het gebied, zij het dat het gebied van de huidige gemeente Heiloo er slechts gedeeltelijk toe behoorde. Tegenwoordig wordt echter vaak het Noordhollandsch Kanaal en de Westfriese Omringdijk als grens gehanteerd. Een groot gedeelte van de Zaanstreek heeft ook een periode tot het graafschap Kennemerland behoord, al heeft het grotendeels bij Holland gehoord. Alsmede het door Holland is gesticht. Tezamen met een mengeling van Westfriese boeren. Dorpen zoals Oostzaan, Wormer, Jisp en Neck zijn te allen tijde onderdeel geweest van het graafschap Holland. Ook de stad Zaandam die toen nog Oost-Zaandam en West-Zaandam heette.
De gemeenten van Midden-Kennemerland vormden samen met de gemeente Castricum ook een eigen samenwerkingsregio met de naam IJmond. Door de gemeentelijke herindeling waarbij Castricum met Akersloot en Limmen samengevoegd werd, is besloten dat Castricum definitief deel werd van het samenwerkingsverband Noord-Kennemerland (SNK) en het streekplangebied Noord-Holland-Noord, waarbinnen samengewerkt wordt in het kader van Noordwest 8.
De overige gemeenten uit de IJmond, namelijk Velsen, Beverwijk, Heemskerk en Uitgeest zijn samen met de gemeenten uit Zuid-Kennemerland tegenwoordig onderdeel van de bestuurlijke eenheid van West-Kennemerland.