Verscholen te midden van bebost duingebied, net ten westen van Castricum, prijkt de karakteristieke jachtopzienerswoning genaamd “Kijk-Uit”. Met vermoedelijke oorsprong in het laatste kwart van de 19de eeuw, staat deze woning op een vijfsprong en bevindt zich in de directe zichtlijn van de Kramersweg, de voornaamste toegangsweg tot het duingebied. Architectonisch belichaamt “Kijk-Uit” een fusie van chaletstijl (geaccentueerde dakrand) en neorenaissance-invloeden (decoratieve speklagen).
De rechthoekige woning, verdeeld over twee verdiepingen, onder een breed overstekend zadeldak met zwartgeglazuurde Friese pannen, is een opvallend staaltje bouwkunst. De dakoverstekken worden ondersteund door fraai vormgegeven korbelen, terwijl de zijgevels zijn versierd met een gegolfde sierrand en een zinken mastgoot. Twee vierkante schoorstenen sieren het dak. De buitenmuren zijn opgetrokken uit machinale baksteen met opvallende details zoals speklagen van gele baksteen en contrasterende strekken boven vensters en deuren. Rondom de verdiepingsvloer zijn sierlijke muurankers in de vorm van dubbele lelies aangebracht.
De voorgevel is symmetrisch, met een zesruits schuifvenster en daarboven een hoge, getoogde dubbele balkondeur (oorspronkelijk een balkon) met witgeschilderde naam “KIJK-UIT” in de topgevel. De zijgevel aan de Bredeweg heeft twee schuifvensters beneden, met tussenin een opgeklampte voordeur met verticale kraalschroten en een laag bovenlicht. Boven het rechter venster op de eerste verdieping is een derde venster geplaatst. De andere zijgevel heeft eveneens drie zesruits schuifvensters, waarbij het middelste beneden en boven zit, terwijl het rechter venster enkel beneden is geplaatst. De achtergevel toont een kruisvenster met draairamen en valramen op de eerste verdieping.
Het interieur ademt nog grotendeels de originele sfeer, met onder andere een bedstede op zowel de begane grond als de eerste verdieping.
Alom wordt “Kijk-Uit” gewaardeerd vanwege zijn culturele en architectonische waarde. Het geldt als een goed bewaard voorbeeld van een jachtopzienerswoning uit de late 19de eeuw, waarbij invloeden van de chaletstijl en neorenaissance harmonieus samenkomen. De ligging op een kruispunt en in de zichtlijn van de belangrijkste toegangsweg tot het duingebied verleent de woning extra historische en situatiegebonden waarde.
Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed – Licentie CC-0 (1.0)